Słownik podstawowych pojęć elektronicznych.
Dalekopis (teleprinter) aparat telegraficzny z nadajnikiem klawiaturowym oraz odbiornikiem o zapisie drukowym
Dalmierz laserowy patrz kolidar
Dalmierz radiolokacyjny (radar distance finder) przyrząd do pomiaru odległości metodą radiolokacyjną
Dalmierz radiowy nawigacyjny (distance measuring equipment) przyrząd stosowany w lotnictwie do pomiaru odległości od samolotu do naziemnych punktów nawiązania
dB jednostka natężenia dźwięku
DC oznaczenie prądu stałego
DCS (Digital Coded Squelch) jest to specjalny kod cyfrowy nadawany podczas trwania transmisji. Służy do odblokowania blokady szumów i komunikacji z drugim transceiverem, w którym ustawiony jest identyczny kod
Definicja obrazu rozdzielczość obrazu
Dekoder (decoder) urządzenie do dekodowania (deszyfrowania) przesyłanej informacji
Dekodowanie (decoding) proces odwrotny do kodowania
Demagnetyzator (demagnetizer) urządzenie do usuwania magnetyzmu szczątkowego
Demodulacja proces, w którym ze zmodulowanej fali otrzymuje się przebieg modulujący
Demultiplekser układ cyfrowy, który za pomocą wybieranego w układzie adresu przesyła informacje cyfrową z jednego wejścia na jedno z wyjść ustalone tym adresem
Detekcja (detection) wykrywanie, np. dowolnych sygnałów elektrycznych
Detektor (detector) urządzenie przeznaczone do detekcji
Diak (bilateral diode switch) dwukierunkowy element wyzwalający, stanowiący antyrównoległe połączenie dwóch diod Shockley’a
Dielektryk (dielectric) materiał źle przewodzący prąd elektryczny i ulegający polaryzacji dielektrycznej
Digipeater przemiennik cyfrowy, który odbiera i nadaje transmisję cyfrową na tej samej częstotliwości
DIL rodzaj obudowy układu scalonego
Dioda (diode) element posiadający właściwość jednokierunkowego przewodzenia prądu. Stosowane w zasilaczach jako prostowniki prądu zmiennego, a także jako elementy progowe umożliwiające na przykład na przepływ prądu w obwodzie, gdy napięcie na diodzie przekroczy określoną wartość. Diody mają wie końcówki: anodę i katodę, która oznaczona jest na obudowie kreską lub kropką. Przepływ prądu przez diodę (od anody do katody) następuje wtedy, gdy napięcie na anodzie jest wyższe od napięcia na katodzie o pewną wartość zwaną napięciem przewodzenia. Napięcie to zależy od materiału, z którego wykonana jest dioda: dla krzemu wynosi ono ok. 0,7 V, dla germanu 0,3 V. Do celów prostowniczych stosuje się diody dla bardzo różnych prądów przewodzących. Ze względu, że diody prostownicze stosuje się bardzo często zostały wprowadzone gotowe mostki prostownicze, zawierające odpowiednie połączenie diod prostowniczych. Odmianą diod zwykłych jest dioda Zenera tzw. stabilitrony. Mogą one przewodzić prąd w odwrotnym kierunku, ale tylko w momencie przekroczenia określonego napięcia na złączu katoda-anoda, natomiast w kierunku przewodzenia zachowują się jak normalne diody. Diody Zenera stosuje się do stabilizacji napięcia zasilania. Posiadają one na obudowie napisaną wartość napięcia przebicia (przewodzenia w odwrotnym kierunku) np. 3V6 – 3,6 V; 5V6 – 5,6 V.
Dioda elektroluminescencyjna (light-emitting diode – LED) dioda świecąca – dioda złączowa, będąca źródłem promieniowania, wykorzystująca zjawisko emitowania fotonów przez niektóre kryształy w wyniku rekombinacji nośników ładunku. Diody LED są również odmianą tradycyjnych diod. Potrafią one emitować światło! Zaczynają powoli zastępować tradycyjne żarówki – są bardziej niezawodne, a ich efektywność energetyczna jest nieporównywalnie większa. Diody LED (elektroluminescencyjne) różnią się od diod zwykłych jedynie napięciem przewodzenia wynoszącym 1,4 V dla diod czerwonych i 2 V dla diod żółtych i zielonych. Polaryzacja diody ma bardzo ważne znaczenie. W przypadku podłączenia anody do plusa zasilania, a katody do minusa, prąd zacznie płynąć przez diodę, która wyemituje światło. W przypadku podłączenia odwrotnego, dioda nie emituje światła, a prąd przez nią płynący jest równy 0.
dioda impulsowa dioda przełączająca, używana w układach impulsowych i przerzutnikach
Dioda prostownicza dioda używana do prostowania prądu zmiennego na stały (jednokierunkowy)
Dioda próżniowa Najprostszy rodzaj lampy elektronowej. Posiada tylko dwie elektrody – anodę i katodę. Katoda jest źródłem elektronów, a anoda ich odbiorcą. Emisja z katody zachodzi pod wpływem wysokiej temperatury – katoda jest żarzona najczęściej za pomocą prądu elektrycznego. Cechą charakterystyczną diody jest jednokierunkowy przepływ prądu elektrycznego: w kierunku od anody do katody (elektrony poruszają się w kierunku odwrotnym), w sytuacji gdy anoda ma potencjał dodatni względem katody. W sytuacji przeciwnej lampa prądu nie przewodzi. Jednokierunkowe przewodzenie prądu zachodzi na skutek posiadania przez elektrony ładunku ujemnego: po wyemitowaniu przez katodę zostaną one przyciągnięte przez anodę, gdy ta ma potencjał dodatni; gdy anoda ma potencjał ujemny elektrony zostaną przez nią odepchnięte i wrócą do katody – przepływ prądu nie nastąpi.
Dipol elektryczny (electric dipole) dwa jednakowe, lecz przeciwnego znaku ładunki elektryczne znajdujące się w pewnej odległości od siebie
Dławik cewka indukcyjna z rdzeniem lub bez o stałej małej impedancji dla prądów zadanej częstotliwości, a dużej impedancji dla prądów o częstotliwościach większych od zadanej; dławiki stosowane są w filtrach zasilaczy, filtrach przeciwzakłóceniowych, w obwodach w.cz. i stąd noszą różne nazwy w zależności od przeznaczenia i konstrukcji
Długość fali jest ściśle związana z częstotliwością drgań elektromagnetycznych i oznacza odległość między dwoma najbliższymi punktami znajdującymi się w tej samej fazie i mającymi takie samo natężenie pola
Długotrwała moc maksymalna (głośnika) jest to moc elektryczna kształtowanego szumu różowego o czasie trwania 1 minuty, który przykładany do zestawu głośnikowego 10 razy z przerwami o długości 2 minut nie spowoduje jego trwałego uszkodzenia
Dolna częstotliwość graniczna głośnika równa jest częstotliwości rezonansu mechanicznego głośnika. Dla głośników wysoko tonowych, częstotliwość tą określają normy przedmiotowe.
Dolna częstotliwość graniczna wzmacniacza jest to najniższa częstotliwość, dla której wartość wzmocnienia maleje o 3dB od wartości maksymalnej, w zadanym przedziale częstotliwości
DPSK (Differential Phase Shift Keying) rodzaj transmisji BPSK, w której transmitowane są wyłącznie dane
Dryft jest to zakłócenie, którego nie można odróżnić od sygnału użytecznego; jest to dolna granica możliwości wzmacniacza
DSB sygnał dwuwstęgowy z wytłumioną falą nośną
DTMF (Dual Tone Multiple Frequency) system stosowany przy przekazywaniu sygnałów sterujących np. przy niektórych rodzajach selektywnego wywołania, przekazywaniu komunikatów tekstowych, sterowaniu pracą przemienników. Informacja przekazywana jest przez kombinację dwóch tonów, których częstotliwości zostały dobrane tak by zminimalizować prawdopodobieństwo wystąpienia podobnego układu w dźwiękach mowy
Dual-band antenna antena dwupasmowa
Dual Tone Code Squelch (DTCS) jeden z wielu zaprogramowanych 3-cyfrowych 2-tonowych kodów służących do selektywnego otwierania blokady szumów lub wywoływania korespondenta
Dual Tone Squelch System (DTSS) jest to system bardziej wyrafinowany od CTCSS służący do komunikacji z wybraną stacją. Blokada szumów wołanej stacji w tym wypadku otwiera się wyłącznie, gdy ustawioną ma tą samą wartość trzycyfrowego kodu DTMF
Dummy load oznacza sztuczne obciążenie. Opornik o wartości 50 Ohm i specjalnych parametrach służący do obciążenia poszczególnych elementów systemu antenowego podczas pomiarów m.in. współczynnika SWR, mocy nadajnika itp.
Duplexer urządzenie pozwalające podłączyć dwa transceivery do jednej anten lub odwrotnie, dwie anteny na różne pasma (np. VHF i UHF) do jednego transceivera
Dwójnik element elektroniczny posiadający 2 końcówki, np: rezystor, kondensator lub cewka
Dynamo prądnica elektryczna, używana popularnie pod ta nazwą w rowerach
Działo elektronowe inaczej wyrzutnia elektronów, używana w kineskopach telewizyjnych, monitorowych oraz w lampie oscyloskopu
Dzielnik częstotliwości urządzenie do podziału częstotliwości przeważnie na podstawie jakiegoś wyspecjalizowanego układu scalonego
Dzielnik napięcia układ do dzielenia napięcia, bądź zmniejszania go do odpowiedniej wartości; złożony z rezystorów połączonych szeregowo