Zwrotnica jest to ważne ogniwo w każdej kolumnie głośnikowej, jednocześnie jest jednym z najtrudniejszych elementów do zaprojektowania. Wszystko przez to, iż głośniki nie mają stałej impedancji, wraz ze zmianą częstotliwości zmienia się i impedancja, ponadto często występują rezonanse na charakterystyce głośnika. Wszystko te aspekty sprawia, że budowa dobrej zwrotnicy bez wykonania dokładnych pomiarów jest wręcz niemożliwa. Zadaniem filtrów jest podział pasma na poszczególne głośniki w kolumnie i są to najważniejsze elementy zwrotnicy. Cechą filtru jest spadek w paśmie zaporowym, czyli skuteczność odcinanania powyżej częstotliwości podziału dla tego wyróżnia się filtry:
– 6dB/okt
– 12dB/okt
– 18dB/okt.
Istnieją filtry ostrzejsze o większej skuteczności ale ze względu na skomplikowane i kosztowne konstrukcje zwrotnic głośnikowych są raczej nie spotykane
Oktawa – zakres częstotliwości gdzie górna częstotliwość jest 2 razy większa od dolnej np.: 100 do 200Hz, 2kHz do 4kHz
Filtr I rzędu 6 dB/okt
Są to najprostsze filtry składające się z 1 elementu. Filtr taki stosunkowo łatwo dostroić (dzięki zmianie tylko jednego elementu), ale spadek w paśmie zaporowym jest czasem zbyt mały co może okazać się niewystarczające szczególnie dla głośnika wysokotonowego.
Filtr dolnoprzepustowy I rzędu 6 dB/okt
Takim filtrem podłącza się głośniki niskotonowe:
L – wartość cewki
Z – impedancja znamionowa głośnika [ Ω ]
fg – częstotliwość podziału [ Hz ]
π = 3.14
Filtr górno przepustowy I rzędu 6 dB/okt
Takim filtrem podłącza się głośnik wysokotonowy
C – wartość kondensatora
Z – impedancja znamionowa głośnika [ Ω ]
fg – częstotliwość podziału [ Hz ]
π = 3.14
Filtr II rzędu 12dB/okt
Są to filtry, które składają się z 2 elementów i mają większy spadek w paśmie zaporowym niż filtry I rzędu. Często są stosowane w fabrycznych zespołach głośnikowych.
Filtr dolnoprzepustowy II rzędu 12dB/okt
Takim filtrem podłącza się głośniki niskotonowe:
C – wartość kondensatora
L – wartość cewki
Z – impedancja znamionowa głośnika [ Ω ]
fg – częstotliwość podziału [ Hz ]
π = 3.14
Filtr górno przepustowy II rzędu 12 dB/okt
Takim filtrem podłącza się głośnik wysokotonowy
C – wartość kondensatora
L – wartość cewki
Z – impedancja znamionowa głośnika [ Ω ]
fg – częstotliwość podziału [ Hz ]
π = 3.14
Uwaga: aby zapobiec zniekształceniom fazowym, w typ rzędzie zwrotnicy, zmieniamy polaryzacje głośnika wysokotonowego (co zostało uwzględnione na powyższym schemacie).
Filtr III rzędu 18 dB/okt
Filtro o jeszcze większym tłumieniu w paśmie zaporowym z porównaniu z poprzednimi filtrami. Filtry III rzędowe spotyka się w filtrach górnoprzepustowych.
Filtr górno przepustowy II rzędu 18 dB/okt
Takim filtrem podłącza się głośnik wysokotonowy
C – wartość kondensatora
L – wartość cewki
Z – impedancja znamionowa głośnika [ Ω ]
fg – częstotliwość podziału [ Hz ]
π = 3.14