Dla tych wszystkich, którzy lubią słuchać dobrej muzyki podczas jazdy samochodem proponujemy zbudowanie wzmacniacza 40W opartego na układzie scalonym firmy PHILIPS
Kilka lat temu 5 – 6 W mocy wyjściowej z jednego kanału zestawu nagłaśniającego w samochodzie było zupełnie przyzwoitym rezultatem. Wraz z rozwojem motoryzacji (większy komfort jazdy) wzrosły także wymagania dotyczące parametrów samochodowego sprzętu audio. W konstrukcjach stopni końcowych m.cz. zrezygnowano ze stosowania stopni klasy B, a powszechnie zaczęto stosować wzmacniacze ze stopniem końcowym w układzie mostkowym, który przy zasilaniu 12V i obciążeniu 4 om jest w stanie dostarczyć około 12-16 W mocy muzycznej. Zastosowane 12 V uniemożliwia osiągnięcie większej mocy przy oporności obciążenia 4 om. Jedyną drogą do zwiększenia mocy wyjściowej jest zmniejszenie oporności zestawów głośnikowych, lub zwiększenie napięcia zasilania poprzez zastosowanie specjalnych przetwornic. O ile pierwszy sposób jest łatwy do osiągnięcia, to zastosowanie go wiąże się ze znacznym zwiększeniem prądów w stopniach końcowych wzmacniaczy m.cz. Drugim rozwiązaniem jest zastosowanie przetwornicy, która zasila stopień końcowy podwyższonym napięciem, umożliwiając osiągnięcie odpowiednio dużej mocy wyjściowej. Zastosowanie przetwornicy jest rozwiązaniem dość drogim i kłopotliwym, a przez wielu producentów samochodów źle widzianym. Nawet najlepiej skonstruowana przetwornica nieprawidłowo zabudowana w samochodzie może być źródłem zakłóceń i skutecznie zakłócać poprawną pracę pozostałych urządzeń elektronicznych, których we współczesnym samochodzie jest sporo. Wszystkim audiofilom, którym 16W z jednego kanału samochodowego sprzętu audio za mało, należy polecić rozwiązanie lidera na rynku audio firmy PHILIPS. Rozwiązaniem tym jest wzmacniacz audio oparty na układzie TDA1560Q. Układ ten jest wzmacniaczem monofonicznym, tak więc do zestawu stereo należy wykonać jednakowe dwa układy.
Budowa wzmacniacza i działanie
Układ elektroniczny jest bardzo prosty, cały wzmacniacz zawiera tylko kilkanaście elementów. Sygnał wejściowy niesymetryczny podany jest na wejście W1, W2 przy zwartej zworze J1. Po usunięciu zwory J1 wejście staje się symetryczne. Takiej konfiguracji należy używać, gdy do wejścia wzmacniacza chcemy podłączyć sygnał z wyjścia radioodbiornika posiadającego wyjście w układzie mostkowym. Po włączeniu zasilania sygnał na końcówce 16 MSS ma poziom 3V3. Jest to poziom przy którym wzmacniacz blokuje stopnie wyjściowe (stan MUTE) nie dopuszczając do trzasków w głośniku. Po upływie określonego czasu (kilka sekund, naładowanie kondensatora C17) napięcie na końcówce 16 MSS osiąga wartość 12V i wzmacniacz przechodzi do trybu normalnej pracy. Równocześnie z włączeniem zasilania następuje detekcja oporności głośnika i automatyczne ustalenie trybu pracy. Jednocześnie układy podwyższające napięcie ładują kondensatory C6, C7, C9, C10 na napięcia 12V. Kondensatory C6, C7, C9, C10 powinno być przystosowane do dużych prądów (o niskiej impedancji np. typ RSH). Na wyjściu układów powielających napięcie, zastosowano tłumiki RC (elementy C8, R3 oraz C11, R4), których zadaniem jest tłumienie zakłóceń i oscylacji. Również na wyjściu stopnia mocy końcówka G1, G2 zastosowano tłumiki RC (elementy C12, R5 oraz C13, R6), których zadaniem jest kompensowanie indukcyjności głośników zmieniającej się wraz ze wzrostem częstotliwości sygnału wyjściowego. Kondensatory C14, C15, C17 buforują zasilanie, kondensatory C14 i C15 również powinny być typu RSH.
Wykaz elementów:
R1 – 360Ω
R2- 100kΩ
R3,R4,R5,R6 – 2,2Ω-3,3Ω/0,5W
R7,R8-10kΩ
R9 – 1MΩ
C1,C2 – 680nF
C3 – 10pF/25V
C4 – 3,3nF
C5 – 0,22µF-0,47µF
C6,C7,C9,C10,C14,C15 – 4700µ/16V
C8,C11,C12,C13,C16 – 100nF-150nF
C17 – 22µ/25V
T1,T2 –BC557
D1 – BZX55C3V3
US1 – TDA1560Q
Schemat ideowy:
